Wibracje mięśni mogą przeciwdziałać zaburzonej dokładności ruchów w schorzeniach móżdżku?

Dysfunkcje móżdżku (jak np. w stwardnieniu rozsianym, multiple sclerosis – MS) wiążą się często z zaburzeniami ruchów nadgarstka (dysmetria), wpływając na dokładność ruchów precyzyjnych. Celem brytyjskich naukowców było sprawdzenie, czy wibracje (125 Hz; 0,75 mm), jako stymulacja skórno-mięśniowa i proprioceptywna, mogą poprawić dokładność ruchu w zaburzeniach precyzyjności ruchowej związanej z uszkodzeniami móżdżku. Skupiano się na mierzeniu wywołanych wibracjami zmian w dobrowolnych ruchach nadgarstka u pacjentów z zespołami móżdżkowymi (w tym z MS) oraz, dla porównania, u osób zdrowych.

• W grupie badanej (pacjenci z zaburzeniami móżdżku) ruchy bez zastosowania wibracji były średnio hipermetryczne (przestrzeliwujące cel), podczas gdy w grupie kontrolnej ściśle odpowiadały amplitudzie docelowej.
• W obu grupach wibracje zginaczy powodowały znaczne zmniejszenie amplitudy ruchu wyprostnego – o około 15%. Pozwoliło to na osiągnięcie w grupie badanej średnio w przybliżeniu prawidłowej amplitudy ruchu, podczas gdy w grupie kontrolnej ruchy stały się hipometryczne (niedosięgające celu).

Opracowano na podstawie:

Muscle vibration alters the trajectories of voluntary movements in cerebellar disorders — a method of counteracting impaired movement accuracy? Lövgreen B, Cody F, Schady W. Clinical Rehabilitation. 1993;7(4):327-336.

Badana populacja

W badaniu wzięło udział 12 pacjentów z zespołami móżdżkowymi (w tym z MS – 5 pacjentów, średni wiek: 35,9 lat; 6 kobiet; grupa badana) oraz 12 osób zdrowych (średni wiek: 32,8 lat; 5 kobiet; grupa kontrolna).

Procedura badania

Pacjenci z grupy badanej oraz osoby zdrowe z grupy kontrolnej, siedząc wykonywali aktywne ruchy stawu nadgarstkowego odseparowane od reszty ręki, zaczynając od pozycji nadgarstka wyrównanej z osią przedramienia do zgięcia 30 stopni w ciągu jednej sekundy (lub we własnym tempie). Początkowo ćwiczono pożądany ruch. Następnie zasłaniano widzenie ruchu nadgarstka i podczas właściwego eksperymentu należało odtwarzać ćwiczony ruch. Każdy uczestnik badania wykonywał 40 ruchów, a podczas połowy z nich (kolejność losowa) zastosowano wibrację ścięgna zginacza.

Rejestrowano elektromiogramy ze zginaczy i prostowników przedramienia oraz mierzono zakresy ruchów.

Wykorzystanie wibracji w badaniu

Wibracje o częstotliwości 125 Hz i amplitudzie 0,75 mm podawano przezskórnie na ścięgno zginacza promieniowego nadgarstka, powodując stałe i silne pobudzenie czucia powierzchniowego oraz głębokiego. Plastikowa główka (1 x 1,5 cm) wibratora naciskała ze stałą siłą (2,5 N) na ścięgno w odległości 6-8 cm od zgięcia nadgarstka. W zastosowanych próbach placebo (bez wibracji) wibrator ustawiano jak powyżej, ale nie był on aktywowany.

Wyniki

Ruchy wyprostu nadgarstka wykonywane bez wibracji w grupie badanej były na ogół znacznie bardziej zmienne niż u osób zdrowych. Niektóre były wyraźnie hipermetryczne (przestrzeliwujące cel), a niektóre hipometryczne (nie dosięgające celu). Uśredniając, w grupie badanej ruchy były hipermetryczne, podczas gdy w grupie kontrolnej ściśle odpowiadały amplitudzie docelowej.

Wibracje powodowały zmniejszenie końcowego zakresu ruchu w obu badanych grupach. Ruchy pacjentów z grupy badanej miały po wibracjach średnio w przybliżeniu prawidłową amplitudę, podczas gdy w grupie kontrolnej były hipometryczne. 

W obu grupach drgania zginaczy powodowały znaczne (p < 0,01) zmniejszenie amplitudy ruchu wyprostnego – o około 15%. Wielkość ograniczenia ruchu wywołanego drganiami nie różniła się istotnie między grupą badaną, a kontrolną (p > 0,3).

Komentarz

Zastosowanie stymulatorów wibracyjnych może przeciwdziałać skutkom dysmetrii móżdżku związanym m.in. z wykonywaniem nadmiernych ruchów.

Więcej w: