Wpływ 12-miesięcznej wibroterapii na stan kości sparaliżowanych kończyn dolnych u pacjentów z uszkodzonym rdzeniem kręgowym.

Testowano długotrwały wpływ wibracji o ustalonych parametrach i dawce na gęstość i architekturę kości sparaliżowanych kończyn dolnych u ludzi z uszkodzonym rdzeniem kręgowym, u których z czasem rozwija się osteoporoza. Bardzo czuła tomografia komputerowa nie wykryła żadnego efektu stosowanej wibroterapii po 12 miesiącach. Jak podkreślają autorzy, nie oznacza to, że wibracje o innych parametrach i dawkowaniu nie dałyby pożądanych efektów i nadal należy badać zastosowanie wibroterapii w rehabilitacji pacjentów po urazie rdzenia.

Uszkodzenie rdzenia kręgowego (URK), powodujące paraliż kończyn, wpływa na poważną utratę tkanki kostnej poprzez kombinację czynników mechanicznych, nerwowych i hormonalnych. Badania nad nową antyosteoporotyczną terapią rehabilitacyjną trwają i, jak wynika z dotychczasowych badań, wiadomo już, że powinna opierać się na dostarczaniu mechanicznego obciążenia sparaliżowanym kończynom, pozbawionym naturalnej aktywności. Nie sprecyzowano jednak do tej pory wymaganego bodźca mechanicznego. Badane są również bodźce elektrycznie stymulujące mięśnie, ale dla większości pacjentów z URK wydają się nieakceptowalne. Badania na zwierzętach pokazują, że bodziec wibracyjny o niskiej mocy (0,25 – 0,3 g) przynosi poprawę w formowaniu i funkcjonowaniu kośćca. W przedstawianej publikacji pacjenci z URK otrzymywali wibracje o małej intensywności wprost na jedną ze sparaliżowanych kończyn, podczas gdy druga kończyna służyła jako kontrola.

Celem prezentowanych badań było przeanalizowanie wpływu wibracji o ustalonych parametrach i dawkowaniu na strukturę kośćca u chorych z uszkodzonym rdzeniem kręgowym.

• Dwunastomiesięczna wibroterapia nie wpłynęła na mineralną gęstość kości i na mikro-architekturę struktury beleczkowej kości.
• Nie odnotowano negatywnego wpływu wibroterapii na zdrowie pacjentów.

Opracowano na podstawie:

Bone architecture adaptations after spinal cord injury: impact of long-term vibration of a constrained lower limb. Dudley-Javoroski S, Petrie MA, McHenry CL, Amelon RE, Saha PK, Shields RK. Osteoporos Int. 2016 Mar;27(3):1149-1160. doi: 10.1007/s00198-015-3326-4.

Badana populacja

Uczestnikami badania były osoby z kompletnym URK (n = 42) oraz osoby z nieuszkodzonym rdzeniem (n = 21). Pacjenci z URK doznali uszkodzenia średnio 5,9 lat przed opisywanym eksperymentem (od 0,1 do 29,2 lat).

Procedura badania

Uczestnicy badania otrzymywali wibracje tylko na jedną sparaliżowaną kończynę dolną, siedząc na wózku inwalidzkim, druga kończyna służyła jako kontrola.

Mineralną gęstość kości oraz mikro-architekturę struktury beleczkowej mierzono, stosując tomografię komputerową. Jeden z pacjentów był badany od stanu ostrego (0,14 lat), aż do stanu chronicznego (2,7 lat) po URK. Tylko on poddawany był skanowaniu 4 miesiące i 2,7 lat po URK. Pozostali pacjenci poddawani byli skanowaniu przed i po 12-miesięcznej wibroterapii.

Wykorzystanie wibroterapii w badaniu

Wibracje podawano na dystalną część kości piszczelowej i udowej trzy razy na tydzień (0,6 g, 30 Hz, 20 min; pionowe oscylacje). Stosowano ściśle określone schematy działania bodźcem mechanicznym, dodatkowo obciążając kończyny pacjentów odpowiednim do ich masy ciężarem. Tak, aby usprawnić przenoszenie bodźca wibracyjnego i aby jak najbardziej imitować warunki poprzednich badań na zwierzętach, przedstawiających korzystne efekty wibracji.

Wyniki

Dwunastomiesięczna wibroterapia nie wpłynęła na mineralną gęstość kości lub na mikro-architekturę struktury beleczkowej kości.

Komentarz

Wyniki omawianej pracy badawczej potwierdzają wcześniejsze obserwacje, pokazujące brak wrażliwości kośćca na bodziec wibracyjny sparaliżowanych ludzkich kończyn. Jest to wniosek jakkolwiek zaskakujący w kontekście wielu innych doniesień o korzystnym wpływie wibroterapii na aktywność osteotwórczą.

Efektywna interwencja wibracjami oferowałaby pacjentom z chronicznym URK i powiązaną osteoporozą świetne rozwiązanie rehabilitacyjne zapobiegające utracie kośćca, bez ryzyka przeciążeń, jak w przypadku stosowania, obecnie dość często, wysokich obciążeń mechanicznych. Dlatego powinna być prowadzona dalsza praca, badająca potencjał osteoregulacyjny innych parametrów wibracji (częstotliwość, amplituda, czas zabiegu itp.), szczególnie pod kątem rehabilitacji pacjentów z chronicznym URK.

Więcej w: